Jak nowoczesne kominki wpisują się w zieloną transformację energetyczną Polski i Europy?
W czasach, gdy Europa szuka sposobów na ograniczenie emisji CO₂ i odejście od paliw kopalnych, drewno – jedno z najstarszych źródeł energii – powraca jako surowiec nowoczesny, lokalny i odnawialny. Jeszcze do niedawna kojarzone głównie z tradycją i dymiącymi kominami, dziś – dzięki innowacyjnym technologiom spalania – staje się częścią zielonej transformacji energetycznej.
Dowodzi tego opracowanie „Kominek jest EKO”, przygotowane przez Instytut Technologii Paliw i Energii w Zabrzu (do 2022r. Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla – IChPW) na zlecenie polskiego producenta urządzeń grzewczych Hajduk Kominki. Raport ten, bazujący na pomiarach laboratoryjnych i analizach porównawczych, obala wiele mitów dotyczących spalania drewna i pokazuje, że nowoczesne kominki mogą być jednym z najbardziej ekologicznych źródeł ciepła w domach jednorodzinnych.
Drewno – energia odnawialna, która rośnie w lesie
Drewno to biopaliwo, które – w przeciwieństwie do gazu czy węgla – jest częścią naturalnego cyklu węglowego. Każde drzewo w trakcie wzrostu pochłania dwutlenek węgla z atmosfery, a jego spalanie uwalnia dokładnie tę samą ilość CO₂. Dzięki temu bilans emisji jest bliski zeru, co czyni drewno jednym z najbardziej zrównoważonych nośników energii.
W Polsce, gdzie lesistość przekracza 30%, a zasoby drzewne systematycznie rosną, drewno opałowe pochodzi głównie z odpadów tartacznych, gałęziówki i tzw. sortymentów energetycznych – materiału, który i tak nie miałby zastosowania przemysłowego. Zgodnie z analizą IChPW w opracowaniu „Kominek jest EKO”, prawidłowo użytkowany kominek na drewno nie zwiększa emisji CO₂, ponieważ wprowadza w obieg naturalny energię zmagazynowaną w biomasie.
Ekologia i lokalność: drewno w gospodarce obiegu zamkniętego
Drewno to nie tylko ekologiczne źródło energii, ale również paliwo lokalne, które wzmacnia krajową gospodarkę. Jego produkcja i dystrybucja odbywają się na poziomie regionalnym, co ogranicza emisje transportowe i wspiera miejsca pracy w sektorze leśnym.
Według danych przytoczonych w opracowaniu „Kominek jest EKO”, biomasa drzewna odpowiada dziś za ponad 30% całkowitej energii odnawialnej w Unii Europejskiej. W krajach takich jak Austria, Szwecja czy Niemcy drewno jest integralnym elementem miksu energetycznego. Polska, dysponując bogatymi zasobami leśnymi i rozwiniętym przemysłem drzewnym, ma naturalne warunki, by pójść tą samą drogą.
W kontekście gospodarki obiegu zamkniętego drewno jest surowcem modelowym: jego pozyskanie, przetworzenie i spalanie wpisują się w cykl biologiczny, bez trwałego wpływu na atmosferę. Kominek, w tym ujęciu, to urządzenie przetwarzające lokalne odpady drzewne w energię i ciepło, a nie relikt przeszłości.
Smog a rzeczywistość: wyniki pomiarów zamiast mitów
W polskiej debacie o czystości powietrza często wskazuje się kominki jako źródło smogu – to nie prawda! Tymczasem, jak wynika z pomiarów przeprowadzonych przez Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w ramach raportu „Kominek jest EKO”, udział nowoczesnych kominków w emisji pyłów PM10 jest marginalny – nie przekracza kilku procent w skali kraju.
Zanieczyszczenia pochodzą głównie ze spalania śmieci, mułów węglowych i z przestarzałych pieców bez certyfikatów. Nowoczesne kominki, zasilane suchym drewnem (o wilgotności poniżej 20%), spalają je niemal całkowicie, a procesowi towarzyszy minimalna emisja dymu.
Co więcej, w wielu przypadkach emisje pyłów z kominków Ekoprojektu są porównywalne z emisjami z kotłów gazowych w przeliczeniu na jednostkę ciepła użytecznego – co pokazuje, jak daleko posunęła się technologia spalania biomasy drzewnej.
Bezpieczeństwo i niezależność energetyczna
W czasach niepewności geopolitycznej i wahań cen energii drewno staje się również symbolem niezależności energetycznej. Posiadanie kominka daje gospodarstwu domowemu możliwość utrzymania ciepła nawet w przypadku przerw w dostawie prądu czy gazu.
Nowoczesne systemy łączące kominki z buforami wody lub pompami ciepła umożliwiają tworzenie hybrydowych układów grzewczych – wydajnych, tanich w eksploatacji i ekologicznych. W tym sensie drewno pełni rolę „zielonego akumulatora energii”, który stabilizuje system w okresach zwiększonego zapotrzebowania.
Drewno to przyszłość zakorzeniona w naturze
Opracowanie „Kominek jest EKO” autorstwa Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla jasno pokazuje, że nowoczesne spalanie drewna to technologia przyszłości, a nie przeszłości. W połączeniu z odpowiedzialnym gospodarowaniem lasami i edukacją użytkowników, kominki mogą stać się jednym z filarów zrównoważonego ogrzewania w Polsce i Europie.
To nie przypadek, że w wielu krajach Unii Europejskiej drewno określa się mianem „zielonego paliwa pokoleń”. W odróżnieniu od paliw kopalnych, jego energia rośnie każdego dnia – w lesie, który pochłania dwutlenek węgla i oddaje nam ciepło w najbardziej naturalny sposób, jaki zna człowiek od tysiącleci.
Źródło:
„Kominek jest EKO”, opracowanie Instytutu Technologii Paliw i Energii w Zabrzu (do 2022r. Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla – IChPW) na zlecenie firmy Hajduk Kominki, 2022.